Merhaba tatlım benim💖 Kadın hastalıklarında erken tanı hayati önem taşır. Özellikle kanser gibi tanılarda ilk evrede yakalanan hastalık yayılmadan kolayca tedavi edilebilir. Sakın kendini ihmal etme bu yazıyı okuyarak hastalıklar hakkında bilgi edinebilir aynı zamanda doğru bilinen yanlışları öğrenebilirsin.
Kadınlarla Sık Görülen Kanser Türleri ve Doğru Bilinen Yanlışlar
Kadınların hayatlarını tehdit eden kanser türleri arasında meme, rahim, rahim ağzı, rahim içi ve yumurtalık kanserleri yanı sıra, nadir olarak olsa da vulva, tüp/tuba ve vajina kanserleri sıralanıyor. Kanser, dünyada ve Türkiye’de giderek yayınlaşan hastalıkların başında geliyor. Hastalığın görülme sıklığı artarken modern tıptaki gelişmelerle birlikte erken teşhis ve tedavi yöntemlerinde önemli ilerlemeler kaydediliyor.
Düzenli kontroller, yıllık check-uplar ve erken teşhis metotlarıyla erken dönemde tanı konması tedavi sürecinde kritik bir öneme sahip. Erken teşhis hem tedavi sürecini destekliyor hem de kişinin yaşam kalitesini artırıyor. Hayat kurtaran erken teşhis için kanser türleri ve doğru bilinen yanlışlar hakkında bilgi sahibi olmak büyük önem taşıyor. Bu yazımızda kadınların sağlığını tehdit eden kanser türleri hakkında hem temel bilgileri bulabilir hem de doğru olarak bildiğimiz yanlışları öğrenebilirsiniz.
Meme kanseri
Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanseri, meme dokusunda süt kanalını oluşturan ve süt üreten hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Her 10 kadından birinde görülen meme kanserinde, kanserin kan ve lenf yoluyla diğer organlara yayılmadan tanı konması gerekir. Meme kanserinin sebebi tam olarak bilinmese de, genetik faktörler, beslenme şekli, adet düzeni gibi birçok faktör etki ediyor. Meme kanserinin görülme riski, yaş ilerledikçe artıyor ancak ailede görülmüş bir hikaye varsa, yaş ilerlemeden düzenli kontroller yaptırmak gerekiyor. En belirgin belirtilerin başında memede kitle oluşması geliyor. Bu kitle meme dışında koltuk altı bölgesine doğru da olabilir.
Meme Kanseriyle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar:
- Sütyen takmak meme kanserine sebep olur: Sütyen takmak meme kanserinde risk oluşturmaz.
- Beslenmenin meme kanseriyle bir ilgisi yoktur: Yağlı yiyecek tüketimi meme kanserinin gelişim riski üzerinde olumsuz etki edebilir. Bu yüzden sağlıklı beslenme büyük önem taşır.
- Kilo ve meme kanseri arasında bir ilişki yoktur: Araştırmalar fazla kilolu kadınlarda meme kanseri riskinin iki katına çıktığını göstermektedir.
- Alkol tüketimi meme kanseri riski oluşturmaz: Her gün 1-2 kadeh alkol alımı meme kanseri gelişim riskini yüzde 35 oranında artırmaktadır.
- Fazla şeker meme kanserine neden olur: Şeker tüketiminin direkt olarak meme kanseriyle ilgisi yoktur. Ancak beslenme düzeni meme kanseri riskini olumlu ya da olumsuz etkileyebileceği için dikkat etmek gerekir.
- Parfüm, deodorant, lazer epilasyon ve kalıcı makyaj meme kanserine neden olur: Bu ürün ve uygulamaların kanser oluşumuyla doğrudan bir ilgisi yoktur. Ancak ürün içerikleri vücudunuz üzerinde farklı etkiler yapabilir.
- Meme kanseri bulaşıcıdır: Hiçbir kanser bulaşıcı değildir. Ancak rahim ağzı ve karaciğer kanseri gibi bazı kanserlerin nedenleri arasında virüsler vardır.
- Meme kanseri yalnızca kadınları etkiler: Her ne kadar kadınlara oranla erkeklerde meme kanserine yakalanma oranı düşük olsa da, meme kanseri yalnızca kadınların değil erkeklerin de hayatını tehdit edebilen bir kanser türüdür.
- Küçük göğüslü kadınların meme kanserine yakalanma riski düşüktür: Araştırmalar ışığında, göğüs büyüklüğü ve kanser riski arasında doğrudan bir bağ olmadığı ortaya konmuştur. Bu yüzden her kadın düzenli kontrollerini mutlaka yaptırmalıdır.
Jinekolojik Kanserler
Kadınların sağlıklarını ve yaşamlarını tehdit eden bir diğer kanser grubu jinekolojik kanser türleridir. Bunlar arasında yumurtalık, vulva kanseri ve kadınlar arasında en sık görülen ikinci kanser türü olan rahim ağzı kanseri yer almaktadır.
Rahim Kanseri
Kadınların hayatını tehdit eden bir diğer kanser türü olan rahim kanseri, rahmin iç tabakasını oluşturan endometrium denilen tabakadan gelişir. Kanser buradaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla oluşur. Şişmanlık, yüksek tansiyon, diyabet, genç yaşta menopoza girme, doğum yapmamış olmak gibi farklı risk faktörleri bulunur. Rahim kanserinin en önemli belirtisi, menopoz sonrası görülen kanamadır. Menopoz öncesi ise uzayan, aşırı ve düzensiz adet kanamalarına dikkat etmek gerekir. Rahim kanseri vajinal kanama ile hastayı uyarır.
Rahim Ağzı Kanseri
Rahim ağzı kanseri kadınlar arasında en sık görülen 2. kanser türüdür. Bu kansere yüzde 98 oranında HPV (İnsan Papilloma Virüsü) neden olmaktadır. Her 100 kadından 2’sinin hayatının bir döneminde rahim ağzı kanserine yakalandığı bilinmektedir. Çoğu kadın hayatının bir döneminde karşılaştığı HPV virüsünü kendi vücut savunma sistemiyle yener. HPV cinsel yolla bulaşan bir virüstür ve rahim ağzı kanserinin oluşmasına sebep olabilir. Oldukça sinsi olan bu virüs hiçbir belirti göstermeden yayılmaya devam edebilir. Rahim ağzı kanseri belirtileri hastalığın ileri safhalarında kanlı akıntı, cinsel ilişki sonrası kanama ve düzensiz adet gibi belirtilerle kendini gösterir.
Yumurtalık Kanseri
Kadın kanserleri arasında en sık görülen kanserlerden biri de yumurtalık kanseridir. Her 100 kadından biri ya da ikisinde yumurtalık kanseri gelişebilmektedir. Yumurtalık kanseri teşhis edildiğinde genellikle hastalık çok ilerlemiş durumdadır bu yüzden tedavi süreci zorludur. Tüm diğer kanserlerde olduğu gibi erken teşhis tedavi başarısı bakımından çok önemlidir.
Yumurtalıkların dokusunda pek çok farklı hücre bulunur ve ana yapısını epitelyum hücreler oluşturur. Epitel hücrelerde ya da embriyonik döneme ait hücrelerde meydana gelen kontrolsüz bölünme ve çoğalma sonucu yumurtalık kanseri oluşabilir. Genetik, çevresel ve hormonal faktörler yumurtalık kanseri nedenleri arasında gösterilebilir. Erken tanı için düzenli jinekoloji kontrollerini yaptırmak gerekir.
Vulva Kanseri
Vulva kanseri kadın cinsel organının dış yüzeyinde meydana gelen bir kanser tipidir. Vulva, üretra ve vajinanın klitoris ve labia dahil çevresini saran cilt alanıdır. Vulva kanseri yaygın şekilde vulvada bir yumru veya yara olarak görülür. Kaşıntı ve ağrıya da sebep olur. Kadınların yaşı ilerledikçe risk artar.
Jinekolojik kanser türleri hakkında doğru bilinen yanlışlar:
- Doğum kontrol haplarının jinekolojik kanserlerin oluşumunda olumlu/olumsuz bir etkisi yoktur: Araştırmalar, doğum kontrol hapları kullanımının yumurtalık ve rahim kanseri sıklığını azaltırken, rahim ağzı kanserinin bezlerinden kaynaklanan nadir görülen bir tipinin artırdığını ortaya koymuştur.
- Obezite ve rahim kanseri arasında bir ilişki yoktur: Obezite, rahim kanseri oluşumunda etkili olduğundan rahim kanseri sıklığını artırabilir.
- Rahim ağzı kanseri tedavisi olan kadınlar bebek sahibi olamaz: Bu bilgi doğru değildir ancak konizasyon ve trakelektomi gibi işlem yapılmışsa bu hastalar 12. ve 13. gebelik haftasından sonra bebeği tutabilmeyi sağlamak için serklaj denilen işlem yapılmalı ve ishirahatlerine özen göstermelidirler.
- Her kist yumurtalık kanseri anlamına gelir: Yumurtalıklardaki her kist kanser anlamına gelmez. Özellikle üreme çağındaki kistlerin çoğu basit ve zararsız kistlerdir. Bu nedenle bu kistlerin uzman doktor tarafından zararlı olup olmadıkları tespit edilmelidir.